Τα Τρίκαλα αποτελεί μια πόλη με πλούσια ιστορία και οικονομικό πόλο έλξης από αρχαιοτάτους χρόνους. Μέχρι το 1204 το σημείο που είναι κτισμένη η πόλη των Τρικάλων αποτελεί σημαντικό κέντρο εμπορικής κίνησης. Λόγω της στρατηγικής της θέσης έγινε στόχος πολλών επιδρομέων, όπως των Γότθων, των Σλάβων αλλά και των Βουλγάρων, το 1082 μ.Χ. τα καταλαμβάνουν οι Νορμανδοί γίνονται η έδρα των Σέρβων τον 14ο μ.Χ. Τέλος το 1395 οι Τούρκοι που επικρατούσαν ήδη στην γύρω περιοχή καταλαμβάνουν και τα Τρίκαλα και παραμένουν μέχρι το 1881, οπότε και απελευθερώνεται η περιοχή.

Στην αρχαιότητα λεγόταν Τρίκκη και όφειλε το όνομά της στη ομώνυμη νύμφη, που θεωρούνταν κατά άλλους κόρη του Πηνειού και κατά άλλους κόρη του Ασωπού ποταμού. Με το ίδιο όνομα συναντάται μέχρι τα πρώτα βυζαντινά χρόνια.

Για την ετυμολογία του ονόματος των Τρικκάλων έχουν διατυπωθεί πολλές ερμηνείες, ότι προέρχεται από το " τρις καλός" ή ότι ο τύπος Τρίκκαλος είναι ο αρχικός και στη συνέχεια επικράτησε ο συνεπτυγμένος τύπος Τρίκκη ή ο τύπος Τρίκαλος- Τρίκαλα ή Τρίκκαλα, οιοποίοι θεωρούνται ως Ελληνικοί όροι. Τέλος τονίζουμε το γεγονός ότι όλες οι εκκλησιαστικές πηγές ακόμη και μέχρι σήμερα (βλέπε Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών) χρησιμοποιούν τον τύπο Τρίκκη, που είναι γνωστή ως επισκοπή από τον 4ο αι. μ.Χ. . Ο Ιουστινιανός ανακαίνισε εκ βάθρων τα τείχη, πράγμα που σημαίνει ότι και υπήρχε από την αρχαιότητα ακρόπολη, ίσως στην ίδια θέση όπου και το βυζαντινό φρούριο πάνω σε απόληξη της οροσειράς των Χασίων.

Παρά τον τούρκικο ζυγό, η πόλη δεν υστερεί γνωστική και πνευματική εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να λειτουργήσουν την περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλές σχολές και να διακριθούν επιφανείς άνδρες όπως ο γνωστός επίσκοπος Τρίκκης Διονύσιος ο Φιλόσοφος.

Στους αγώνες κατά των Γερμανών και των Ιταλών (1941-1943) η παρουσία των Τρικάλων ήταν έντονη. Ο επισκέπτης στην πόλη των Τρικάλων μπορεί να θαυμάσει και να ενθουσιασθεί με πολλά σημεία της, με πρώτο το μυθικό ποτάμι της τον Ληθαίο που στη μυθολογία αναφέρεται ως γυιός της Λήθης αλλά και ότι στις όχθες του γεννήθηκε ο Ασκληπιός. Κυριαρχεί με τη θέση της αλλά και την κατασκευή της, κεντρική, κτισμένη το 1886 από Γάλλους μηχανικούς, που σήμερα έχει μετατραπεί σε πεζογέφυρα, η γέφυρα Γκίκα, η γέφυρα του " Αχιίλλειου" κ.λ.π. Την πόλη ομορφαίνουν και οι πολλές πλατείες που λειτουργούν σαν χώροι ανάπαυσης και σημεία συνάντησης των κατοίκων ,όπως αυτές του Ρήγα Φεραίου, Κιτριλάκη κ.λ.π. Ο Θεός Ασκληπιός είναι από τους σχετικά νεότερους της ελληνικής μυθολογίας. Όσον αφορά την γέννηση και την καταγωγή του υπάρχουν πολλές παραλλαγές. Κύριο σύμβολο του Ασκληπιού είναι το φίδι. Στους κλασικούς και στους κατοπινούς χρόνους δημιουργήθηκαν πάρα πολλά Ασκληπιεία, όπου λατρευόταν ο Θεός ανάμεσα στα οποία και το Ασκληπιείο της Τρίκκης. Άγαλμά του συναντάμε σε κεντρική πλατεία των Τρικάλων. Οι ανασκαφές στο Ασκληπιείο της αρχαίας Τρίκκης που ξεκίνησαν το 1958 και συνεχίστηκαν με διακοπές μέρχρι πρόσφατα έφεραν στο φως συμαντικά αρχαιολογικά εβρήμτα. Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου σώζονται τα ερείπια παλιού βυζαντινού ναού, που πιθανόν χρονολογείται στον 10ο ή 11ο αι. Στα Τρίκαλα γίνεται κάθε χρόνο, το Σεπτέμβρη, το γνωστό παζάρι, ενώ κάθε Δευτέρα εδώ και πολλά χρόνια έχει καθιερωθεί η λαϊκή αγοράπου τα τελευταία χρόνια προσελκύει πωλητές και εμπόρους από όλη την Ελλάδα.

Βαρούσι

Εκείνο που έχει ταυτισθεί με την πόλη των Τρικάλων είναι το Βαρούσι, παραδοσιακή συνοικία που αναπτύσσεται κατά μήκος της ανατολικής παρειάς του Φρουρίου και μέχρι πριν από μερικά χρόνια θεωρούνταν η αρχοντική γειτονιά της πόλης. Ξεχωρίζει για τα στενά του δρομάκια, για τα δίπατα σπίτια βαμένα σε πολλά χρώματα και τα μικρά εκκλησάκια που ξεφυτρώνουν ανάμεσά τους, όπως αυτά του Αγ. Ιω. Προδρόμου (1674), των Αγ. Αναργύρων (1575), του Αγ. Ιωάννη Ελεήμονα & Παντελεήμονα, όπως εκείνου του Αγ.Δημητρίου (τέλος 16ου - αρχές 17ου αι.), όταν ακόμη η πόλη βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία των Τούρκων. Αλλά και τους μεγαλοπρεπείς ναούς, όπως της Αγ. Επισκέψεως (1863-1877), της Παναγίας Φανερωμένης (1849-1853) και της Αγ.Παρασκευής (1843).

Φρούριο

Ανηφορίζοντας προς τα Β.Α. της πόλης ο επισκέπτης φθάνει στο Φρούριο γνωστό στους κατοίκους σαν Κάστρο. Ανακαινίσθηκε εκ βάθρων τον 6ο μ.Χ. από τον Ιουστινιανό και δέχθηκε21 πολλές επισκευές από τους κατά καιρούς επιδρομείς με πιο πολλές κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Χωρίζεται σε τρία διαζώματα, με το πρώτο να λειτουργεί ως πλατεία με το καφέ μπαρ, το δεύτερο και μεγαλύτερο έχει διαμορφωθεί τελευταία σε χώρο πρασίνου και στα ανατολικά του δεσπόζει ένα πανύψηλο θαυμάσιο ρολόϊ, περίοπτο από κάθε μεριά της πόλης που κτίσθηκε το 1936 και στο τρίτο, έχει τοποθετηθεί στο κοίλο που διαμορφώνεται στη Β.Δ. γωνία του ένα μικρό θεατράκι στο οποίο κυρίως τους θερινούς μήνες πραγματοποιούνται αξιόλογες εκδηλώσεις. Τέλος στην Β.Α. γωνία του ιδίου διαζώματος σώζονται τα φυσικά σκαλοπάτια που οδηγούσαν στον περίδρομο του φρουρίου.